TÜİK konut satış istatistiklerinden derlenen bilgilere göre, geçen yıl genelinde 40 bin 812 adet olan yabancılara konut satışı ocak-ekim döneminde 43 bin 372’ye yükseldi.
Söz konusu dönemde en çok konut satışının gerçekleştirildiği illerin başında 20 bin 247 adetle İstanbul gelirken, onu 8 bin 640 ile Antalya, 2 bin 755 ile Ankara takip etti.
Mersin’de 1.870, Yalova’da 1.364, Bursa’da 1.260, İzmir’de 952, Sakarya’da 891, Samsun’da 811, Trabzon’da 750 konut satışı gerçekleştirildi.
Ocak-ekim döneminde en çok konutu 7 bin 188 adetle İranlılar alırken, onları 6 bin 547 ile Iraklılar, 3 bin 658 ile Ruslar, 2 bin 277 ile Afganlar izledi.
Almanya vatandaşlarına 1.740, Kazakistanlılara 1.530, Kuveytlilere 1.343, Azerbaycan Türklerine 1.140, ABD’lilere 1.123, Yemenlilere 1.046, Filistinlilere ise 977 adet konut satıldı.
Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği (GİGDER) Başkanı Ömer Faruk Akbal, AA muhabirine verilere ilişkin yaptığı açıklamada, ekimde artış ivmesinin yavaşladığını belirterek, bunun sebebinin “değerleme sistemindeki 20 Eylül’de yapılan değişiklik” olduğunu söyledi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının yabancıya konut satışında otomatik değerleme firması atayan düzenlemede değişikliğe gidileceğine dair kararının, sektörün zarar görmesinin önüne geçtiğini dile getiren Akbal, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Soruna böyle bir yapıcı çözüm getirilmeseydi bu yıl hedefimiz olan 50 bin adetlik satışı yapamayacağımız gibi önümüzdeki yıl satışların 30 bin adetlere kadar düşeceğini öngörüyorduk. Çözümle beraber bu yıl 50 bin adetlik satış hayalimiz tazelendi. Bu hızla devam ederek önümüzdeki yıl da artan yükseliş trendi yakalamayı hedefliyoruz. Yıllık sepet fiyatımız da arttığı için artık önümüzdeki yıl 10 milyar dolarlık satış hedefini konuşacağız.”
Ömer Faruk Akbal, bakanlığın aldığı yeni kararla, otomatik atama yanında firmalara geçmişte de olduğu gibi değerleme şirketi seçme şansı sunulacağını belirterek, şu ifadeleri kullandı:
“Hileli satışları engelleyecek denetimler sürecek. Konutu satan firma bakanlık sistemi üzerinden değerleme şirketi seçeceği için kontrolü kolay olacak. Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği ve Sermaye Piyasası Kurulu gerekli denetimleri yapacak. Bir usulsüzlüğün tespiti halinde değerleme şirketine kapatılmaya kadar giden ağır cezalar verilecek. İşlem hileli ise vatandaşlık hakkı da iptal edilecek. Tüm bu çözümler, sektörümüzde ortaya çıkan krizi derinleştirmeden hileli satış konusuna nokta atışı bir çözüm oldu” değerlendirmesinde bulundu.”
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, 10 yıl önce yabancıların yıl boyunca satın aldığı konutların sayısının toplamdan aldığı payın binde 8 olduğunu anımsatarak, “Şimdi bu oran yüzde 3,9 seviyesine yükseldi. Ekimde ise yüzde 4,3 oldu.” diye konuştu.
Ocak-ekim dönemindeki satılan 43 bini aşkın konutun tüm zamanların zirvesi olan 45 bin 483 adetlik rekora kendilerini bir adım daha yaklaştırdığını dile getiren Durbakayım, “Kasımda yabancıya gerçekleştirilen toplam satışlarda yeni bir rekor seviyeye ulaşacağımızı düşünüyorum. Yıl sonunu ise yaklaşık 55 bin adetlik satışla yeni bir zirvede kapatacağımızı öngörüyoruz.” açıklamasında bulundu.
Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt ise iç piyasada durağanlık yaşandığı dönemlerde yabancıya satışın çok büyük önem taşıdığını belirterek, ekim ayı özelinde yabancılara yapılan satışların geçen yılın aynı dönemine göre sadece yüzde 12,1 arttığını, bunun daha yüksek olması gerektiğini söyledi.
Özyurt, yabancıya satış ivmesinin devamı için bazı düzenlemelere ihtiyaç bulunduğunu kaydederek, bunlardan bazılarının satışların “ihracat kalemi gibi görülmesi” ve “döviz kazandırıcı faaliyetler kapsamına alınması” olduğunu bildirdi.
Akkuş Group Yönetim Kurulu Başkanı Abdülkadir Akkuş da yabancılara satıştaki artış oranının düşmesinin nedeninin “değerleme firmasının otomatik atanması” konusundaki düzenleme olduğunu söyledi.
Akkuş, “Hazırlanan raporlardaki değerler ile gayrimenkulün piyasa fiyatı arasında yüzde 45’e varan değer farklı nedeniyle yabancı yatırımcıların güveni sarsıldı. Şimdi bu konuda yeni gelişmeler var. Çözüm olarak belirtilen uygulamanın hayata geçmesiyle sektör zarardan döner, rakamlar çok daha yukarılara doğru ivmelenir.” ifadelerini kullandı.