Kripto para piyasası, bir kere daha kışın soğuğunu hissediyor. Kripto piyasasının yüzde 41’ini oluşturan Bitcoin, 2 yıl evvel pandeminin derinliklerinden bu yana görülmemiş en düşük düzeylere ulaştı. 24 saat içinde yaklaşık yüzde 3, son bir haftada ise yüzde 19 kıymet kaybeden Bitcoin, 16 bin 800 kadar inen fiyatıyla tarihinin en büyük çöküşünü yaşıyor. Mayıs ayında yaşanan düşüşün akabinde yine yükselişe geçen kripto para piyasalarında “kış”, FTX’in iflas müracaatında bulunması ve kurucusu ve CEO’su Sam Bankman-Fried‘in istifa etmesinin akabinde tüm gücüyle geri döndü.
Bank of America’nın (BofA) Bloomberg datalarına dayanan araştırması, kripto piyasalarında yaşanan çöküşün son 50 yıllık finans tarihinde kayıtlara geçen en büyük beşinci kriz olduğunu ve 1970’lerden bu yana yaşanan en büyük çöküş olduğunu ortaya koyuyor. Bitcoin, FTX gelişmesinin akabinde geçen yıl kasım ayındaki 70 bin dolarlık tepesinin akabinde yüzde 77 paha kaybetti. Bu gelişmeyle birlikte kripto para piyasasının kıymeti 3 trilyon dolardan 900 milyar dolara düştü.
2000’deki dotcom çöküşünü anımsatıyor
BofA raporuna nazaran bu durum, Mart 2000’de yüzde 76 düşüşün (Bitcoin’in düşüşünden yalnızca yüzde 1 daha düşük) yaşandığı dotcom çöküşünü anımsatıyor. Dotcom balonu, 1990’lardaki boğa piyasası sırasında, internetin yeni olduğu günlerden itibaren çevrimiçi şirketlere yapılan yatırımlarla beslendi. Nasdaq endeksi beş kat büyüdü lakin 2000 yılında çok fazla nakit toplayan lakin bir iş planına sahip olmayan şirketlerin parası bittiğinde balon patladı. Çöküşle birlikte Nasdaq’da milyarlarca dolar buhar oldu.
Bitcoin’i geride bırakan bir öteki büyük balon da 2000’li yılların sonunda Büyük Buhran’a yer hazırlayan borsa çöküşü “Kara Pazartesi”. BofA’nın hesaplamalarına nazaran Dow Jones sanayi endeksi yüzde 89 düşerek, Bitcoin’i bile gölgede bıraktı.
Daha yakın bir tarihte ABD’li inşaatçılar pay senetlerinin 2005’teki tepeden yüzde 83 düşüşle çöktüğünü gördü. 3 yıl sonra da bunu 2008 mali krizi izledi.