Hodgkin lenfoma, özel rutin tarama testleri olmayan hastalıklardan biridir. Özel tarama testleri, herhangi bir belirti göstermeyen hastalıkalrın zamanında teşhis edilmesini sağlar. Bu kanseri erken teşhis etmenin en iyi yolu, başlangıç aşamasında ortaya çıkabilecek belirtilerin farkında olmaktır.
Lenfomanın en sık görülen belirtisi, bir veya daha fazla lenf nodunun şişmesi veya genişlemesidir, bu da cilt altında zar zor fark edilebilen ağrılı bir kitleye neden olur. Lenf düğümleri vücudun birçok yerinde bulunur, ancak en sık boyun, koltuk altı veya kasıkta bulunurlar.
Hodgkin lenfoma nedir?
Hodgkin lenfoma hastalığı, Reed-Sternberg hücreleri adı verilen anormal B hücrelerinin kontrolsüz çoğalmasıyla bağlantılıdır.
B lenfositleri, olgun beyaz kan hücrelerinin bir alt tipidir. Kemik iliğinde üretilirler ve daha sonra kanda ve lenf düğümlerinin bir parçası olduğu lenfatik sistemde dolaşırlar. Özellikle antikor üretimi yoluyla bağışıklıkta önemli bir rol oynarlar. Hodgkin lenfomada anormal B lenfositleri veya Reed Sternberg hücreleri lenf düğümlerinde, ayrıca dalak, kemik iliği ve diğer organlarda birikir.
Hodgkin lenfomanın nedenleri net olarak tanımlanmamıştır, ancak mononükleozdan sorumlu virüs (Epstein Barr virüsü) gibi belirli risk faktörleri rapor edilmiştir. Genetik faktörler de etkilidir.
Bu hastalık her yaşta ortaya çıkabilir, ancak çocuklarda ve gençlerde daha sık görülür ve çocukluk çağı kötü huylu lenfomalarının yaklaşık yüzde 30’unu oluşturur.
Hodgkin lenfoma olan çocukların yüzde 90’ından fazlasının tedavi altında hastalıklarının seyri olumludur.
Hodgkin lenfoma teşhisi nasıl konulur?
Hodgkin lenfoma, çoğunlukla boyundaki lenf düğümlerinin büyümesiyle kendini gösterir. Bu düğümler ağrılı değildir ve gelişimleri yavaştır. Buna bazı durumlarda kilo kaybı, yorgunluk, gece terlemeleri, ateş ve kaşıntı eşlik eder. Bu belirtilere genel belirtiler denir. Bazen lenf düğümleri büyük olduğunda komşu organları sıkıştırabilir ve örneğin göğüs kafesinde bulunduklarında öksürüğe veya solunum güçlüğüne neden olabilirler.
Hodgkin lenfomanın kesin tanısı biyopsiyle, yani anormal lenf düğümlerinden birinden doku örneğinin alınmasıyla yapılır. Tanı konulduktan sonra, hastalığın farklı yerlerini ve evrim aşamasını belirlemek için bir yayılım değerlendirmesi, yani birkaç muayene yapılması gerekir. Göğüs röntgeni, karın ultrasonu, boyun, göğüs, karın ve pelvisin BT taramasının yanı sıra bir PET (pozitron emisyon tomografisi) yapılması gerekir. Ayrıca vücut içi iltihaplanmayı belirlemek için bir kan testi de yapılacaktır.
Hodgkin lenfoma belirtileri
Hodgkin lenfoma hastalarının sahip olduğu belirtiler arasında, 6 ay boyunca aşırı gece terlemeleri veya vücut ağırlıklarının en az yüzde 10’u oranında kilo kaybı yer alır. Birkaç haftadan uzun süren ateş de belirtiler arasındadır.
Ayrıca, bazı durumlarda Hodgkin lenfomada ortaya çıkabilen tek belirti sürekli yorgunluktur. Dikkat edilmesi gereken bir diğer faktör de kaşıntılı cilttir. Cildi kaşıma ihtiyacını uyandıran rahatsız edici bir duyu sürekli hissedilir.
Hodgkin lenfoma, göğüste bulunan lenf düğümlerini etkilerse sürekli öksürüğe neden olabilir. Geceleri nefes alma zorluğu da bu hastalığın bir başka sonucudur. Bazı kişilerde göğüs kemiğinin arkasında da ağrı olabilir.